INCOTERMS 2000
- GRUPA "E" (przygotowanie do wysyłki) - sprzedający stawia towar do dyspozycji kupującego w punkcie wydania.
- EXW - EX WORKS (z zakładu ... oznaczone miejsce).
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu.
- GRUPA "F" (zasadnicze koszty przewozu nie opłacone) - sprzedający dostarcza towar przewoźnikowi określonemu przez kupującego.
- FCA - FREE CARRIER ... franco przewoźnik ... określony punkt załadunku.
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu z transportem kombinowanym włącznie.
- FAS - FREE ALONGSIDE SHIP ... franco wzdłuż burty statku ... oznaczony port załadowania.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym.
- FOB - FREE ON BOARD ... franco statek ... oznaczony port załadowania.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym.
- GRUPA "C" (zasadnicze koszty przewozu opłacone) - sprzedający zawiera umowę przewozu, a odpowiedzialność za transport ponosi kupujący.
- CFR - COST AND FREIGHT ... koszt i fracht ... oznaczony port przeznaczenia.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym.
- CIF - COST, INSURANCE AND FREIGHT ... koszt ubezpieczenia, fracht ... oznaczony port przeznaczenia.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym.
- CPT - CARRIAGE PAID TO ... przewoźne zapłacone do... oznaczone miejsce przeznaczenia.
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu z transportem kombinowanym włącznie.
- CIP - CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO ... przewoźne i ubezpieczenia zapłacone do ... oznaczone miejsce przeznaczenia.
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu z transportem kombinowanym włącznie.
- GRUPA "D" (przybycie) - sprzedający ponosi koszty i ryzyko dostarczenia towaru do określonego miejsca / portu przeznaczenia.
- DAF - DELIVERED AT FRONTIER ... dostarczone granica ... wymienione miejsce dostawy na granicy.
Zastosowanie: we wszystkich gałęziach transportu, kiedy towar jest dostarczony na granicę lądową.
- DES - DELIVERED EX SHIP ... dostarczone statek ...oznaczony port przeznaczenia.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym oraz w transporcie kombinowanym, gdy towar znajduje się na statku w porcie przybycia.
- DEQ - DELIVERED EX QUAY (duty paid) ... dostarczone na nabrzeże ... oznaczony port przeznaczenia.
Zastosowanie: tylko w transporcie morskim i wodnym śródlądowym oraz w transporcie kombinowanym, gdy towar jest wyładowany ze statku na nabrzeże w porcie przybycia.
- DDU - DELIVERED DUTY UNPAID ... dostarczone, cło nie opłacone ... określone miejsce przeznaczenia cło nie opłacone.
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu.
- DDP - DELIVERED DUTY PAID ... dostarczone ... określone miejsce przeznaczenia, cło opłacone.
Zastosowanie: wszystkie gałęzie transportu.
Poniżej przedstawione zostały szczegółowe zadania stron wydzielone ze względu na gestię transportową:
- EXW (Ex Works) - sprzedający stawia towar do dyspozycji kupującego w punkcie wydania (zakład produkcyjny, magazyn), a kupujący organizuje transport, ponosi jego koszty oraz ryzyko na całej trasie.
- FCA (Free Carrier) - obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru przewoźnikowi ustalonemu i opłaconemu przez kupującego, w oznaczonym miejscu; od tego miejsca gestię transportową ma kupujący; ryzyko utraty czy uszkodzenia towaru przechodzi ze sprzedającego na kupującego w momencie powierzenia towaru przewoźnikowi (w INCOTERMS 2000 zrezygnowano ze szczegółowego określania, odrębnie dla poszczególnych gałęzi transportu, miejsca i sposobu przekazania towaru przewoźnikowi, jak to było w INCOTERMS 1990).
- FAS (Free Alongside Ship) - kupujący posiada gestię transportową od momentu złożenia towaru przez sprzedającego na nabrzeżu w porcie załadowania; do niego należy zawarcie umowy o przewóz i poinformowanie sprzedającego o nazwie statku, miejscu załadowania i terminach dostawy na statek (w INCOTERMS 2000 do obowiązków sprzedającego należy dokonanie odprawy celnej eksportowej i poniesienia kosztów z tym związanych, w przeciwieństwie do INCOTERMS 1990 gdzie obowiązek ten należał do kupującego).
- FOB (Free On Board) - obowiązkiem sprzedającego jest dostarczenie towaru na statek; umowę przewozu morzem zawiera z armatorem na swój koszt kupujący; przy tej formule - podobnie jak przy CFR i CIF - linią podziału ryzyka między kupującego i sprzedającego jest linia nadburcia statku w porcie załadunku.
- CFR (Cost and Freight) - sprzedający posiada gestię transportową do określonego portu przeznaczenia, obowiązany jest zawrzeć umowę o przewóz i opłacić koszty frachtu, a ryzyko ponosi tylko do linii nadburcia statku w porcie załadowania.
- CIF (Cost, Insurance and Freight) - w porównaniu do poprzedniej formuły zakres obowiązków sprzedającego jest rozszerzony o obowiązek ubezpieczenia ładunku.
- CPT (Carriage Paid To) - sprzedający, posiadając gestię transportową do określonego punktu (portu przeznaczenia), jest obowiązany zawrzeć umowę o przewóz i opłacić koszty frachtu, a ryzyko ponosi tylko do momentu oddania towaru w pieczę pierwszemu przewoźnikowi.
- CIP (Carriage and Insurance Paid To) - w porównaniu do poprzedniej formuły zakres obowiązków sprzedającego jest rozszerzony o obowiązek ubezpieczenia towaru.
- DAF (Delivered At Frontier) - sprzedający organizuje transport, ponosi jego koszt i ryzyko do określonego miejsca dostawy na przejściu granicznym.
- DES (Delivered Ex Ship) - sprzedający posiada gestię transportową do portu przeznaczenia; jego obowiązkiem jest nie tylko zawarcie umowy o przewóz, lecz również postawienie towaru do dyspozycji kupującego na statku w porcie, co oznacza, że transport odbywa się na jego ryzyko.
- DEQ (Delivered Ex Quay) - w porównaniu do poprzedniej formuły zakres obowiązków sprzedającego jest rozszerzony o wyładunek towarów ze statku na nabrzeże.
- DDU (Delivered Duty Unpaid) - sprzedający organizuje transport, ponosi jego koszt i ryzyko do wymienionego miejsca w kraju przeznaczenia, opłaty celne importowe ponosi kupujący.
- DDP (Delivered Duty Paid) - formuła to zawiera maksimum obowiązków sprzedającego; organizuje on transport, pokrywa jego koszty, ponosi ryzyko z nim związane i opłaca należności celne w kraju importera.
Przy stosowaniu formuł handlowych obowiązują pewne zasady ogólne:
- Przy zastosowaniu formuł FOB, CFR i CIF ryzyko przechodzi ze sprzedającego na kupującego w tym samym miejscu, tzn. na linii nadburcia statku w porcie załadunku, mimo że w przypadku CFR i CIF sprzedający zawiera umowę przewozu i pokrywa koszty transportu do portu przeznaczenia.
- Przy zastosowaniu formuł CFR, CIF, DES, DEQ sprzedający zawiera umowę przewozu i opłaca koszty frachtu do portu przeznaczenia. Jednak przy CFR i CIF jego obowiązkiem jest tylko załadowanie towaru na statek, a transport morski odbywa się na ryzyko kupującego. Przy DES i DEQ sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do portu przeznaczenia.
- Wszystkie formuły grupy C to tzw. formuły dwupunktowe, gdyż podział ryzyka między strony kontraktu następuje w innym miejscu (w kraju eksportera) niż podział kosztów dostawy (w kraju importera).
- Formuły FOB, CIF i CFR nie są zalecane przy dostawach towarów w kontenerach. Dla przewozów kontenerowych właściwsze są formuły FCA, CPT i CIP, gdyż podział ryzyka następuje w momencie oddania towaru w pieczę pierwszemu przewoźnikowi, a nie - jak przy formułach FOB, CIF i CFR - na linii nadburcia statku.
- Obowiązek ubezpieczenia towaru przez sprzedającego przewidziany jest w dwóch formułach, tj. CIF i CIP. Pozostałe klauzule nie precyzują, czy i kto ma obowiązek ubezpieczenia towaru. Z reguły podejmuje się ubezpieczenia ta strona, na której ciąży ryzyko związane z transportem. Ubezpieczenie dokonane przez eksportera w ramach standardowych formuł CIF i CIP jest możliwe tylko w zakresie ryzyka minimalnego. Gdyby strony kontraktu chciały ubezpieczyć przesyłkę "wyżej", musiałyby to odrębnie uzgodnić w kontrakcie. W ramach formuł standardowych na sumę ubezpieczenia składa się wartość fakturowa towaru powiększona o koszt transportu, ubezpieczenia i spodziewany zysk do wysokości 10% ceny CIF lub CIP towaru.